პაკისტანი. იძულებითი ქორწინების კუთხით არსებული ვითარება. მარტი, 2023

პაკისტანის ქალთა საწინააღმდეგო პრაქტიკის პრევენციის 2011 წლის აქტის [სისხლის სამართლის კოდექსის შესწორება] მიხედვით, ქალის იძულებით ქორწინებაში ჩართვა 3-დან 10 წლამდე პატიმრობით ისჯება. კანონმდებლობა, დამატებით, 500 ათასი რუპიის ოდენობის ფულად ჯარიმასაც ითვალისწინებს.[1]

ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტი 2022 წელს გამოქვეყნებულ ანგარიშში [საანგარიშო პერიოდი 2021 წელი] პაკისტანის შესახებ წერს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ იძულებითი ქორწინება სისხლის სამართლის კოდექსით დასჯადი ქმედებაა, ხშირ შემთხვევაში, სისხლისსამართლებრივი პასუხისგმებლობა შეზღუდული რჩება. გარდა ამისა, მიუხედავად საკანონმდებლო დონეზე აკრძალვისა, ბავშვთა ქორწინებასაც აქვს ადგილი.[2]

საერთაშორისო ორგანიზაცია „Human Rights Watch“ 2023 წელს გამოქვეყნებულ ანგარიშში [საანგარიშო პერიოდი 2022 წელი] პაკისტანის შესახებ წერს, რომ დაახლოებით 19 მილიონი გოგონა პაკისტანში 18 წლის ასაკამდე და 4.6 მილიონი გოგონა 15 წლის ასაკამდე ქორწინდება. დაქორიწნებული გოგონები ხშირად სახიფათო ფეხმძიმობის რისკის ქვეშ არიან, რაც ადრეულ ასაკში ფეხმძიმობასთანაა დაკავშირებული. ქალები რელიგიური უმცირესობებიდან განსაკუთრებით მოწყვლადები არიან იძულებითი ქორწინების მიმართ. პაკისტანის ხელისუფლება ძალიან ცოტას აკეთებს ბავშვთა და იძულებითი ქორწინების აღსაკვეთად.[3]

ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტის 2022 წელს გამოქვეყნებულ ანგარიშში [საანგარიშო პერიოდი 2021 წელი] პაკისტანის შესახებ წერს, რომ იყო შემთხვევები, როდესაც გატაცებისა და იძულებითი კონვერტაციის შემთხვევებში, მთავრობა ერეოდა საქმეში და სასამართლოსა და სამართალდამცავი ორგანოების მხრიდან მხარდაჭერას ჰქონდა ადგილი; თუმცა, სამართლებრივი ქმედებები სავარაუდო დამნაშავის მიმართ იშვიათობა იყო. პუნჯაბის შტატში ქრისტიანი ქალებისა და გოგონების იძულებითი ქორწინებისა დაკონვერტაციის არაერთ შემთხვევას ჰქონდა ადგილი. იძულებითი ქორწინების, ბავშთა ქორწინებისა და იძლებითი კონვერტაციის შემთხვევებს ადგილი ჰქონდა რელიგიური უმცირესობების, ხშირად დაბალი კასტის იუნდუისტი გოგონების მიმართ.

2021 წლის 26 ივლისს, ბადინის სასამართლომ პოლიციას დაავალა ინდუისტი გოგონა მშობლებთან დაებრუნებინა მას შემდეგ, რაც ის გაიტაცეს, იძულებით დააქორწინეს და იძულებით გაამუსლიმეს. გოგონა პოლიციამ მუსლიმი მამაკაცისგან მას შემდეგ დაიხსნა, რაც სოციალურ ქსელში გავრცელდა ვიდეო, რომელზეც აღბეჭდილი იყო, როგორ ითხოვდა გოგონა დახმარებას და მშობლებთან დაბრუნებას. სასამართლოს გადაწყვეტილების შემდეგ, პოლიციამ მუსლიმი მამაკაცი ქასიმ ხასხელი და მისი ორი ძმა გატაცების, გაუპატიურების, წამებისა და გოგონას დაშინების ბრალდებით დააპატიმრა. გოგონა მშობლებთან 2021 წლის ივლისში დააბრუნეს და მოგვიანებით საქმის ფარგლებში დაპატიმრებულები გაათავისუფლეს.

რელიგიურმა უმცირესობებმა და ორგანიზაციებმა იძულებითი ქორწინებისა და კონვერტაციის მიმართ ხელისუფლების დამოკიდებულება გააპროტესტეს და განაცხადეს, რომ მსგავს პრაქტიკას რეგულარულად აქვს ადგილი პაკისტანის ყველა პროვინციაში. 2021 წლის 21 მაისს, რელიგიურ საკითხებში პრემიერის სპეციალურმა თანაშემწემ განაცხადა, რომ იძულებითი კონვერტაციისა და ქორწინების შემთხვევები იშვიათობა იყო. აღნიშნულ განცხადებას მწვავე კრიტიკა მოჰყვა არასამთავრობო ორგანიზაციების მხრიდან; მათი განცხადებით, იძულებითი ქორწინება და კონვერტაცია ფართოდაა გავრცელებული. ორგანიზაციები მოითხოვდნენ, მთავრობამ გააკეთოს უფრო მეტი იძლებითი ქორწინებისა და კონვერტაციის მსხვერპლთა დასაცავად.[4]

„პაკისტანის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომისია“ 2022 წელს გამოქვეყნებულ ანგარიშში [საანგარიშო პერიოდი 2021 წელი] პაკისტანის შესახებ წერს, რომ 2021 წლის განმავლობაში ღირსების აღდგენის სახელით ჩადენილი დანაშაულები, გაუპატიურება და სექსუალური ძალადობის შემთხვევები, იძლებითი ქროწინების, ოჯახში ძალადობისა და ინტერნეტში შევიწროვების ფაქტების კლების ნიშნები არ ჩანდა. ორგანიზაციის ინფორმაციით, 2020 წელს ბავშვთა 64 და იძულებითი ქორწინების 141 შემთხვევა იყო დაფიქსირებული. 2021 წელს კი ადგილი ჰქონდა ბავშვთა 84 და იძლებითი ქორწინების 92 შემთხვევას.[5]

[1] მედია საშუალება „Daily Times“; იძულებითი ქორწინება – მიზეზები და შედეგები; სტატიის ავტორი: მადიჰა იქბალი; გამოქვეყნებულია 2022 წლის 8 დეკემბერს; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://dailytimes.com.pk/1037140/forced-marriages-reasons-and-circumstances/#:~:text=Recently%2C%20according%20to%20the%20Prevention,to%20fine%20of%20500%2C000%20rupees. [ნანახია 2023 წლის 20 მარტს]

[2] ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტი; ყოველწლიური ანგარიში ადამიანის უფლებების დაცვის პრაქტიკის შესახებ პაკისტანში – 2021 წელი; გამოქვეყნებულია 2022 წლის 12 აპრილს; ხელმისაწვდომია ბმულზე:

[ნანახია 2023 წლის 20 მარტს]

[3] საერთაშორისო ორგანიზაცია „Human Rights Watch“; ყოველწლიური ანგარიში ადამიანის უფლებების დაცვის პრაქტიკის შესახებ პაკისტანში – 2022 წელი; გამოქვეყნებულია 2023 წლის 12 იანვარს; ხელმისაწვდომია ბმულზე:

[ნანახია 2023 წლის 20 მარტს]

[4] ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტი; ყოველწლიური ანგარიში რელიგიის თავისუფლების პრაქტიკის შესახებ პაკისტანში – 2021 წელი; გამოქვეყნებულია 2022 წლის 2 ივნისს; ხელმისაწვდომია ბმულზე:

[ნანახია 2023 წლის 20 მარტს]

[5] პაკისტანის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომისია; ადამიანის უფლებების დაცვის პრაქტიკა პაკისტანში – 2021 წელი; გამოქვეყნებულია 2022 წელს; ხელმისაწვდომია ბმულზე:

[ნანახია 2023 წლის 20 მარტს]