ავღანეთში არსებული ვითარება – ავღანეთის დედაქალაში მორიგი თავდასხმა მოხდა. შეიარაღებული პირები ქაბულში მდებარე არმიის საწვრთნელ ცენტრს დაესხნენ თავს. ინფორმაცია დაღუპულთა და დაშავებულთა ზუსტი რაოდენობის შესახებ არ გავრცელებულა. წინა დღისით, ქაბულში, სასწავლო დაწესებულებაზე მიტანილი იერიშის შედეგად კი 48 ადამიანი გარდაიცვალა და 67 დაშავდა.[1]
ავღანეთის პრეზიდენტმა დაჯგუფება „თალიბანის“ წინააღმდეგ 3 თვით ცეცხლის შეწყვეტის ბრძანება გასცა. ბრძანება ძალაში იმ შემთხვევაში შევა თუ თალიბანი ამ გადაწყვეტილებას პატივს სცემს. აღნიშნული გადაწყვეტილება ყურბან-ბაირამის დღესასწაულის დადგომასთანაა დაკავშირებული. პრეზიდენტი აშრაფ ღანი თალიბანს საპასუხო ნაბიჯის გადადგმისა და სამშვიდობო მოლაპარაკებების დაწყებისკენ მოუწოდებს.[2]
„თალიბანის“ წევრებმა კუნდუზის რეგიონში 3 სამგზავრო ავტობუსი მგზავრებიანად გაიტაცეს. ეს იმ დროს მოხდა, როდესაც ავღანეთში 170 გატაცებული ტყვის გათავისუფლების ოპერაცია მიმდინარეობდა.[3] ოპერაციის შედეგად გატაცებულების დიდი ნაწილი – 149 ადამიანი გაათავისუფლეს, მათ შორის ქალები და ბავშვები.[4]
ქაბულში, პრეზიდენტის სასახლის მიმართულებით რამდენიმე რაკეტა გაუშვეს. ამ დროს ქვეყნის პრეზიდენტი ყურბან-ბაირამის დღესასწაულთა დაკავშირებით სიტყვით გამოდიოდა. შემთხვევა დილით მოხდა. დაშავებულების შესახებ ან სხვა რაიმე დეტალები შემთხვევის შეასხებ არ გავრცელებულა.[5]
ერაყის უზენაესმა სასამართლომ საპარლამენტო არჩევნების შედეგები დაამტკიცა – ერაყის უზენაესმა სასამართლომ 12 მაისის საპარლამენტო არჩევნების შედეგები კანონიერად ცნო და გამარჯვებულ პარტიებს მთავრობის ჩამოსაყალიბებლად 90-დღიანი კონსტიტუციური ვადა მისცა. ივნისში გახდა ცნობილი, რომ არჩევნების შედეგებს ხელახლა დაითვლიდნენ. გადაწყვეტილება სასამართლომ მას შემდეგ მიიღო, რაც ქვეყნის მთავრობამ ანგარიში გამოაქვეყნა, სადაც საარჩევნო პროცესში მასობრივი დარღვევების შესახებ გახდა ცნობილი. არჩევნების შედეგების დამტკიცების შემდეგ კანონმდებლებს 90 დღის ვადაში პარლამენტის თავმჯდომარის არჩევა მოუწევთ, შემდეგ პრეზიდენტის და ბოლოს პრემიერმინისტრისა და მისი კაბინეტის. ერაყში საპარლამენტო არჩევნები 12 მაისს გაიმართა. მასში მონაწილეობას 29 საარჩევნო ბლოკი იღებდა, რომელიც 200 სხვადასხვა პოლიტიკურ პარტიას აერთიანებს. საარჩევნო კომისიის მონაცემებით, პარლამენტში 369 ადგილისთვის 7,000-ზე მეტი კანდიდატი იბრძოდა. არჩევნებში კოალიცია „საირუნმა“ გაიმარჯვა, რომელსაც შიიტი მქადაგებელი მუქთადა ალ-სადრი ხელმძღვანელობს.[6]
პაკისტანის პრემიერი კრიკეტის გუნდის ყოფილი კაპიტანი გახდა – იმრან ხანმა ფიცი 18 აგვისტოს დადო. ის ამ თანამდებობაზე პაკისტანის ეროვნულმა ასამბლეამ აირჩია. მისმა პარტიამ, „მოძრაობა სამართლიანობისთვის“ ივლისის არჩევნებში გაიმარჯვა. პირველ ადგილზე გასულმა პარტიამ 272-მანდატიანი პარლამენტიდან 116 ადგილის მიღება შეძლო. უმრავლესობის ფორმირებისთვის კი, 137 მანდატის მოპოვება იყო საჭირო და ხანს სამთავრობო კოალიციის შექმნა დასჭირდა. იმრან ხანს პაკისტანის ნაკრებში საერთაშორისო დებიუტი 1971 წელს ჰქონდა, 1982 წელს კი გუნდის კაპიტანი გახდა. 2002-2007 და 2013-2018 წლებში ხანი პაკისტანის ეროვნული ასამბლეის წევრი იყო. იმრან ხანის მოძრაობას მხარს უჭერენ სხვადასხვა დაჯგუფებები, რომელთაგან ზოგიერთი ძალიან სადავოა, ერთ-ერთი კი, როგორც ამტკიცებენ, დაკავშირებულია „ალ ქაიდასთან“.
პაკისტანში საყოველთაო არჩევნები 25 ივლისს გაიმართა, რომელშიც ათობით მილიონი ადამიანი მონაწილეობდა. არჩევნების პროცესს მშვიდად არ ჩაუვლია – ქალაქ კვეტაში კენჭისყრის დღეს, ბომბის აფეთქების შედეგად, 30-ზე მეტი ადამიანი დაიღუპა. პარტიული აქტივისტების შეიარაღებულ დაპირისპირებას ერთი ადამიანი ემსხვერპლა და რამდენიმე დაშავდა. ქვეყნის სხვადასხვა ადგილას შედარებით პატარა აფეთქებები მოხდა და დაპირისპირებული პარტიის ფუნქციონერებს შორის შეტაკებების გამო ორი ადამიანი დაიღუპა და ათამდე დაშავდა. წინასაარჩევნო პერიოდის ბოლო კვირებში მოკლეს 180 ადამიანი, მათ შორის პარლამენტის დეპუტატობის სამი კანდიდატი.[7]
კონგოში კვლავ ებოლას ებრძვიან – კონგოში ებოლას ვირუსის მსხვერპლთა რიცხვმა 47-ს მიაღწია. გავრცელებული ცნობით, კიდევ 63 ადამიანი დაინფიცირებულია. ეპიდემიის მორიგი ტალღა ქვეყანაში 1-ელ აგვისტოს გამოცხადდა. მას შემდეგ მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციამ მოსახლეობის აცრა დაიწყო. 24 ივლისს გავრცელდა ინფორმაცია, რომ კონგოში ებოლას ეპიდემია დასრულდა. ებოლას ვირუსი საშიში დაავადებაა, რომელიც შიდა სისხლდენას იწვევს და ხშირად ადამიანის გარდაცვალებით სრულდება. ვირუსი დაავადებულ ადამიანთან კონტაქტით ვრცელდება და ადრეულ სტადიაზე გრიპის მსგავსი სიმპტომები აქვს.[8]
ეპისკოპოსის მკვლელობისთვის ეგვიპტეში კოპტური ეკლესიის 2 ბერი დააკავეს – ეგვიპტეში კოპტური ეკლესიის 2 ბერი დააკავეს. პოლიციამ საეკლესიო პირები მას შემდეგ აიყვანა, რაც მონასტრის ეპისკოპოსი მოკლული იპოვეს. ეპისკოპოს ეპიპტანუსის ცხედარი პოლიციამ 29 ივლისს მონასტერში იპოვა. ძალოვანი უწყების წარმომადგენლების თქმით, მკვლელობის მიზეზი განსხვავებული შეხედულებები გახდა, რის გამოც ვაელ საადი და რემონ რაზმი მანსური ეჭვიმიტანილები არიან მკვლელობაში. მომხდარმა ეგვიპტის კოპტური ეკლესია შოკში ჩააგდო. გამოცემის ინფორმაციით, ბერები სასამართლოს წინაშე მალე წარდგებიან, თუმცა ჯერ უცნობია როდის.[9]
საუდის არაბეთში ქალთა უფლებების დამცველს სიკვდილით დასჯიან – ელ-ქატიფში სიკვდილით დასჯიან 5 აქტივისტს, რომლებიც 2011 წლიდან აქციებს მართავდნენ. ისინი შიიტი მუსლიმები არიან და სუნიტი ხელისუფლებისგან დისკრიმინაციას აპროტესტებდნენ. სიკვდილმისჯილთა შორისაა ისლა ალ-ღომღამი (Israa al-Ghomgham), ქალი, რომელიც პირველი ქალია საუდის არაბეთში, რომლის განაჩენიც უფლებების დაცვასთან დაკავშირებულ საქმიანობს უკავშირდება. ის და მისი ქმარი 2015 წლის დეკემბერში დაიჭირეს. მათ ბრალი ედებათ ისეთ აქტივობებში, რომელმაც ეროვნული უსაფრთხოება რისკის ქვეშ დააყენა. ის 2011 წლის მასობრივ საპროტესტო აქციებში მონაწილეობდა და მიმდინარე მოვლენებს დოკუმენტურად აღწერდა. 2015 წლიდან ის დამამის ციხეშია. „Human Rights Watch“ საუდის არაბეთის სასამართლოს გადაწყვეტილებას „საშიშ პრეცედენტად“ აფასებს.[10]
[1] Tolo News; Attack on NDS training center ends after 6-hour battle; 16 August, 2018; available at: https://www.tolonews.com/afghanistan/gunmen-open-fire-ana-training-center-kabul
[2] Reuters; Afghanistan announces Muslim Eid holiday ceasefire with Taliban; By Rupam Jain, Sayed Hassib; 19 August, 2018; available at: https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-ceasefire/afghanistan-announces-muslim-eid-holiday-ceasefire-with-taliban-idUSKCN1L40GB
[3] იმედის ახალი ამბები; თალიბებმა ავღანეტში 3 სამგზავრო ავტობუსი მგზავრებიანად გაიტაცეს; 20 აგვისტო, 2018; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/74565/talibebma-avganetshi-3-samgzavro-avtobusi-mgzavrebianad-gaitatses
[4] The Washington Post; Afghan forces free 149 people taken by Taliban; 20 August, 2018; available at: https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/the-latest-afghan-forces-free-149-people-taken-by-taliban/2018/08/20/b0fa37b4-a452-11e8-ad6f-080770dcddc2_story.html?noredirect=on&utm_term=.c7751e24bd9c
[5] Tolo News; Rocket attack on Kabul during Ghani’s Eid Ceremony; 21 August, 2018; available at: https://www.tolonews.com/afghanistan/rocket-attack-kabul-during-ghani%E2%80%99s-eid-ceremony
[6] Reuters; Iraqi Supreme Court ratifies May election results; 19 August, 2018; available at: https://www.reuters.com/article/us-iraq-election/iraqi-supreme-court-ratifies-may-election-results-idUSKCN1L40CS?il=0
[7] BBC; Imran Khan confirmed as Pakistan prime minister; 17 August, 2018; available at: https://www.bbc.com/news/world-asia-45219455
[8] Reuters; Militia threat hampers Ebola fight in Congo as disease kills 47; By Stephanie Nebehay; 17 August, 2018; available at: https://www.reuters.com/article/us-health-ebola-who/militia-threat-hampers-ebola-fight-in-congo-as-disease-kills-47-idUSKBN1L20VB
[9] BBC; Coptic monks charged with bishop’s murder in Egypt; 19 August, 2018; availbale at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-45239401
[10] BBC; Saudi Arabia seeks death penalty for woman activist; 22 August, 2018; available at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-45270224?ns_source=facebook&ns_campaign=bbcnews&ocid=socialflow_facebook&ns_mchannel=social