ავღანეთში არსებული ვითარება – უცხოელებს ხელს არ ვახლებთ, თუმცა სამთავრობო ძალების წინააღმდეგ ჩვენი ოპერაციები გაგრძელდება, – ამის შესახებ რადიკალური მოძრაობა „თალიბანის“ ოფიციალურმა წარმომადგენელმა ზაბიჰულაჰ მუჯაჰიდმა განაცხადა. „ძალადობის შემცირების რეჟიმი დასრულდა და ჩვენი ოპერაციები ჩვეულებრივ გაგრძელდება. რაც შეეხება აშშ-თან დადებულ შეთანხმებას, ჩვენი მეომრები ხელს არ ახლებენ უცხოურ ძალებს, თუმცა სამთავრობო ძალების წინააღმდეგ ჩვენი ოპერაციები გაგრძელდება“, – აღნიშნა ზაბიჰულაჰ მუჯაჰიდმა. 1-ელ მარტს ავღანეთის პრეზიდენტმა განაცხადა, რომ ის გააგრძელებდა ნაწილობრივი ზავის დაცვას, ვიდრე ავღანეთსა და „თალიბანს“ შორის 10 მარტისთვის ჩანიშნული მოლაპარაკებები არ დაიწყებოდა. აშშ-სა და დაჯგუფება „თალიბანს“ შორის სამშვიდობო შეთანხმების მიხედვით, ამერიკელი სამხედროები ავღანეთს სრულად 14 თვის განმავლობაში დატოვებენ.[1]

აშშ-მა რადიკალური მოძრაობა „თალიბანის“ პოზიციებზე საჰაერო დარტყმები განახორციელა. აშშ-ის შეიარაღებული ძალების წარმომადგენელი სამშვიდობო შეთანხმების შემდეგ პირველი ავიაიერიშს თავდაცვის მიზეზებით ხსნის. „თალიბანის“ მებრძოლები აქტიურ შეტევებს ახორციელებდნენ ავღანეთის ეროვნული თავდაცვის ძალების საგუშაგოზე. ეს თავდაცვითი ავიადარტყმა იყო, ამ შეტევების შესაჩერებლად“, – განაცხადა პოლკოვნიკმა სონი ლეგეტმა. მან დასძინა, რომ ვაშინგტონს მშვიდობა კვლავ სურს, თუმცა „თალიბანმა“ უაზრო შეტევები უნდა შეწყვიტოს და შეთანხმების პირობები შეასრულოს.[2]

ავღანეთში სულ მცირე 27 ადამიანი დაიღუპა, ხოლო 29 დაშავდა იმ ღონისძიებაზე თავდასხმის შედეგად, რომელსაც ავღანეთის პრემიერ-მინისტრი აბდულა აბდულა ესწრებოდა. თავდასხმა მოჯაჰედების ლიდერის აბდულა ალი მაზარის გარდაცვალების წლისთავის ცერემონიაზე მოხდა. გარდა ქვეყნის პრემიერ-მინისტრისა, ღონისძიებას ესწრებოდნენ ავღანეთის ყოფილი პრეზიდენტი და სხვა პოლიტიკოსები. მას შემდეგ, რაც თავდამსხმელებმა ცეცხლი გახსნეს, ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი ინციდენტის ადგილიდან ოპერატიულად გაიყვანეს. ის არ დაშავებულა. „თალიბანმა“ უარყო რაიმე კავშირი აღნიშნულ შემთხვევასთან.[3]

ავღანეთის პრეზიდენტმა, აშრაფ ღანმა „თალიბანის“ 1500 მებრძოლის გათავისუფლების განკარგულებას მოაწერა ხელი. ავღანეთის პრეზიდენტის ოფიციალური წარმომადგენლის, სადიყ სადიყის განცხადებით, ამ ნაბიჯის მიზანია ავღანეთის მთავრობასა და „თალიბანს“ შორის სამშვიდობო მოლაპარაკებების დაწყება. პრეზიდენტის განკარგულებაში აღნიშნულია, რომ გათავისუფლებულმა პირებმა წერილობითი ვალდებულება უნდა აიღონ, რომ არ დაუბრუნდებიან საომარ მოქმედებებს. ავღანეთის პრეზიდენტი ასევე აღნიშნავს, რომ „თალიბების“ გათავისუფლება კეთილმოსურნეობის ჟესტია და ეს პროცესი 14 მარტს დაიწყება. ავღანეთის ხელისუფლება ყოველ დღე 100-100 პატიმარს გაათავისუფლებს, ხოლო მას შემდეგ, რაც ავღანეთის მთავრობასა და „თალიბანს“ შორის სამშვიდობო მოლაპარაკებები დაიწყება, ყოველ ორ კვირაში „თალიბანის“ 500 მებრძოლს გამოუშვებენ იმ პირობით, თუ ძალადობის შემცირების რეჟიმი შენარჩუნდება. „თალიბანსა“ და აშშ-ს შორის სამშვიდობო შეთანხმებას 29 თებერვალს დოჰაში მოეწერა ხელი. შეთანხმება ავღანეთიდან აშშ-ისა და ნატოს ჯარების გაყვანას ითვალისწინებს, სანაცვლოდ კი, „თალიბანმა“ უნდა უზრუნველყოს, რომ ქვეყანა არ გახდება ტერორისტების თავშესაფარი.[4]

სირიის კრიზისი – აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის პრესსპიკერის მორგან ორტაგუსის განცხადებით, აშშ სირიელ ხალხს 108 მილიონი დოლარის ოდენობის ჰუმანიტარულ დახმარებას გამოუყოფს. „აშშ ასევე მიესალმება რეკომენდაციას სირია-თურქეთის საზღვარზე, ტალ-აბიადში დამატებითი გამშვები პუნქტების გახსნის შესახებ, რომლითაც სირია გაეროს მიერ გაგზავნილ ჰუმანიტარულ და სამედიცინო დახმარებას მიიღებს“, – განაცხადა მორგან ორტაგუსმა.[5]

იდლიბის პროვინციაში ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმი 6 მარტის 00:00 საათიდან ამოქმედდება, – განაცხადა თურქეთის პრეზიდენტმა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა მოსკოვში გამართულ პრესკონფერენციაზე. თავის მხრივ, რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა აღნიშნა, რომ რუსეთმა და თურქეთმა იდლიბთან დაკავშირებით მისაღებ გადაწყვეტილებებს მიაღწიეს. „რუსეთისა და თურქეთის ლიდერების მჭიდრო კონტაქტი შესაძლებელს ხდის საერთაშორისო პრობლემების გადაჭრის საერთო მიდგომები გამოვნახოთ. რუსეთმა და თურქეთმა სირიაში ვითარების დარეგულირების ერთობლივი დოკუმენტი შეიმუშავეს, რომლის შინაარსსაც საგარეო საქმეთა მინისტრები გაგაცნობენ“, – განაცხადა რუსეთის პრეზიდენტმა. ვლადიმერ პუტინის განცხადებით, ერდოღანთან მოლაპარაკებები რთული იყო, თუმცა პოზიტიურად დასრულდა.[6]

სირიისა და ერაყის საზღვარზე, ბუ-ქემალის რაიონში საჰაერო დარტყმები განხორციელდა. საჰაერო დარტყმები აშშ-ის სამხედრო ავიაციამ განახორციელა. არსებული მონაცემებით, ამერიკული ავიაცია „ალ-ხაშდ აშ-შააბის“ ბაზას ჰაერიდან უტევს. ინციდენტის შესახებ ინფორმაცია სირიის სახელმწიფო ტელევიზიამ გაავრცელა.[7]

ერაყში არსებული ვითარება – ბაღდადის ჩრდილოეთით, ტაჯის სამხედრო ბანაკზე ავია იერიშის შედეგად სამი ადამიანი დაიღუპა და 12 დაშავდა. დაღუპულთა შორის 2 ამერიკელი და ერთი ბრიტანელი ჯარისკაცია. ბაზაზე სულ 18 რაკეტა ჩამოვარდა. მომხდარზე პასუხისმგებლობა არავის აუღია.[8]

ინდოეთში 4 მამაკაცი ახალგაზრდა ქალის გაუპატიურებისთვის სიკვდილით დასაჯეს – აკშაი ტაკური, ვინაი შარმა, პავან გუპტა და მუკეშ სინგჰი სასამართლომ დამნაშავეებად 2013 წელს ცნო და მათ სიკვდილით დასჯის განაჩენი გამოუტანა. მოძალადეები დელიში, ტიხარის ციხეში ჩამოახრჩვეს. ეს 2015 წლის შემდეგ სიკვდილით დასჯის პირველი შემთხვევაა. ინდოელი სტუდენტი ავტობუსში 6-მა კაცმა გააუპატიურა, რამდენიმე დღეში კი ის მიყენებული ტრავმებისგან გარდაიცვალა. პოლიციამ ექვსივე ეჭვმიტანილი დააკავა. ერთერთმა მათგანმა, რამ სინგჰმა 2013 წელს ციხეში თავი მოიკლა. კიდევ ერთი მსჯავრდებული 17 წლისა იყო, ამიტომ მას მაქსიმალური სასჯელი – 3-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯეს. ის ციხიდან 2015 წელს გათავისუფლდა. ექვსივე მსჯავრდებულმა განაჩენი უზენაეს სასამართლოში გაასაჩივრა და სიკვდილით დასჯის სამუდამო პატიმრობით შეცვლა მოითხოვა, თუმცა მოსამართლემ მათი შუამდგომლობა არ გაითვალისწინა.[9]

ჩადში ბოკო ჰარამის თავდასხმას 92 სამხედრო ემსხვერპლა – მომხდარის შედეგად 47 ადამიანი დაშავდა. ჩადის პრეზიდენტის, იდრის დების განცხადებით, ეს ყველაზე მძიმე დანაკარგია, რომელიც ქვეყნის შეიარაღებულ ძალებს ოდესმე ჰქონია. თავდასხმა ბომაში, ქვეყნის დასავლეთ ნაწილში მოხდა, სადაც ჩადის, ნიგერიისა და ნიგერის შეიარაღებული ძალები ისლამისტურ დაჯგუფებას უკვე რამდენიმე წელია ებრძვიან. „უამრავ ოპერაციაში მაქვს მონაწილეობა მიღებული, თუმცა ჩვენს ისტორიაში ერთდროულად ამდენი ადამიანი არასოდეს დაგვიკარგავს“, – განაცხადა ქვეყნის პრეზიდენტმა.[10]

[1] News 18; Taliban to end partial truce, resume offensive operations against Afghan security forces; 2 March, 2020; available at: https://www.news18.com/news/world/taliban-to-end-partial-truce-resume-operations-against-afghan-forces-2522679.html

[2] Reuters; US carries out air strike on Taliban, calls for halt to needless attacks; By Abdul Qadir Sediqi, Charlotte Greenfield; 4 March, 2020; available at: https://www.reuters.com/article/us-usa-afghanistan-taliban/u-s-carries-out-airstrike-on-taliban-fighters-for-first-time-since-doha-deal-spokesman-idUSKBN20R12R?fbclid=IwAR0Y6zHwdpNcBl97jSDkVpeObqkJxNDAfq20qk5g2V1lMxzOZQFkQpMlrMI

[3] Tolo News; Attack on Afghan politicians ceremony in Kabul; 27 killed; 6 March, 2020; available at: https://tolonews.com/afghanistan/attack-ceremony-abdullah-khalili-attendance?fbclid=IwAR3xIHh7QC6nqMEpqOeH42QwwcnsMZtf4EFBVFTTCDBLSmJyqVtdYyj8uKM

[4] Tolo News; Ghani signs decree to release Taliban prisoners; 11 March, 2020; available at: https://tolonews.com/afghanistan/ghani-signs-decree-release-taliban-prisoners?fbclid=IwAR25snVhB7BKfTbAt7cth9-ncdSLWnrXEAi1wUe4BCWecvjgxPLVQyX-ctE

[5] Reuters; US sending $108 million in aid to Syria, supports additional border crossing: State Department; 3 March, 2020; available at: https://www.reuters.com/article/us-syria-security-usa-assistance/u-s-sending-108-million-in-aid-to-syria-supports-additional-border-crossing-state-department-idUSKBN20Q1PT

[6] იმედის ახალი ამბები; იდლიბის პროვინციაში ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმი 6 მარტის 00:00 საათიდან ამოქმედდება; 5 მარტი, 2020; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/130333/idlibis-provintsiashi-tsetskhlis-shetskvetis-rejimi-6-martis-0000-saatidan-amoqmeddeba

[7] იმედის ახალი ამბები; სირიისა და ერაყის საზღვარზე, ბუ-ქემალის რაიონში საჰაერო დარტყმები განხორციელდა; 12 მარტი, 2020; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/131153/siriisa-da-erakis-sazgvarze-buqemalis-raionshi-sahaero-dartkmebi-gankhortsielda

[8] BBC; UK soldier and two Americans killed in rocket attack in Iraq; 12 March, 2020; available at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-51842744

[9] The Guardian; India executes four men convicted of 2012 Delhi rape and murder; 20 March, 2020; available at: https://www.theguardian.com/world/2020/mar/20/india-executes-four-men-convicted-of-2012-delhi-bus-and

[10] იმედის ახალი ამბები; ჩადში ბოკო ჰარამის თავდასხმას 92 სამხედრო ემსხვერპლა; 25 მარტი, 2020; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/133370/chadshi-boko-haramis-tavdaskhmas-92-samkhedro-emskhverpla

ზელენსკის პარტიას რადაში უმრავლესობა ეყოლება – უკრაინის ცენტრალური საარჩევნო კომისიის ცნობით, ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების ყველა ხმა დათვლილია. მეცხრე მოწვევის პარლამენტში 5 პოლიტიკური პარტია შევა. ყველაზე მეტი ხმა 43,16% ქვეყნის პრეზიდენტის, ვოლოდიმირ ზელენსკის პარტიამ “ხალხის მსახურმა“ მოიპოვა. მეორე ადგილზეა „ოპოზიციური პლატფორმა“ 13,05%-ით, მესამეზეა იულია ტიმოშენკოს პარტია 8,18%-ით, მეოთხეზე პეტრო პოროშენკოს „ევროპული სოლიდარობა“ 8,10%-ით და ხუთეულს ასრულებს პარტია „ხმა“ 5,82%-ით, რომლის ლიდერი, მუსიკოსი სვიატოსლავ ვაკარჩუკია. საკანონმდებლო ორგანოში ზელენსკის პარტიის 254 დეპუტატი შევა, რაც იმას ნიშნავს, რომ უკრაინის პირველ პირს პარლამენტში უმრავლესობა ექნება. გადაწყვეტილების მისაღებად 450-ადგილიან რადაში 226 ხმაა საჭირო. რადის პირველი სხდომა 9 სექტემბრამდე უნდა გაიმართოს.[1]

ბოლო 10 დღის განმავლობაში სამთავრობო ძალების მიერ სირიაში საჰაერო იერიშებს 103 ადამიანი, მათ შორის 26 ბავშვი ემსხვერპლა – გაეროს ცნობით, ასადის რეჟიმმა საავადმყოფოები, სკოლები და ბაზრები დაბომბა. 8-წლიანი სამოქალაქო ომის შემდეგ ოპოზიცია იდლიბს ისევ აკონტროლებს.[2]

ბოკო ჰარამის თავდასხმას ნიგერიაში 65 ადამიანი ემსხვერპლა – ინციდენტი ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდებარე ბორნოს შტატში მოხდა. დაჯგუფების წევრებმა იერიში მოქალაქეებზე მიიტანეს.[3]

ვითარება ავღანეთში – ქაბულში მომხდარი აფეთქებისას ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატი დაიჭრა. შემთხვევას ორი ადამიანი ემსხვერპლა, 25 კი დაშავდა. შეიარაღებულმა კაცმა კანდიდატის ოფისთან ბომბი ააფეთქა. ამრულა სალეჰი ევაკუაციამდე დაიჭრა. არჩევნები 28 სექტემბერსაა ჩანიშნული.[4]

ავტობუსის აფეთქების შედეგად 34 ადამიანი დაიღუპა, მათ შორის რამდენიმე ბავშვია. ინციდენტი ჰერათისა და კანდაგარის პროვინციების დამაკავშირებელ გზატკეცილზე მოხდა. სამგზავრო ავტობუსმა დამონტაჟებულ ნაღმს გადაუარა და აფეთქდა. დაშავებული 17 ადამიანი საავადმყოფოში გადაიყვანეს. მომხდარში პოლიციამ თალიბანი დაადანაშაულა.[5]

[1] იმედის ახალი ამბები; ზელენსკის პარტიას რადაში უმრავლესობა ექნება; 26 ივლი, 2019; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/112586/zelenskis-partias-radashi-umravlesoba-eqneba

[2] BBC; Syria war: World shrugs as 103 civilians killed in 10 days; 26 July, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-49126523

[3] Reuters; At least 65 killed in Nigeria Boko Haram attack: state TV; 28 July, 2019; available at: https://www.reuters.com/article/us-nigeria-security-toll/at-least-65-killed-in-nigeria-boko-haram-attack-state-tv-idUSKCN1UN0RC?il=0

[4] Reuters; Afghan VP candidate injured as Kabul blast kills two, wounded 25; 28 July, 2019; available at: https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-blast/afghan-vp-candidate-injured-as-kabul-blast-kills-two-wounds-25-idUSKCN1UN0GZ?il=0&fbclid=IwAR1mNu7FjJBr0SH2uaOX6iLTD7QKuVfkVJQdFDGoOaUVjTriRT9a35yz28s

[5] Reuters; Afghanistan highway blast kills at least 35 on bus, wounds 27; 31 July, 2019; available at: https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-blast/afghanistan-highway-blast-kills-at-least-34-on-bus-injures-17-idUSKCN1UQ0IV?fbclid=IwAR16FfFEliyEgzLZMqRp7Jw_sCTJPLSq4Uoeo5xeApCWnwr-PaBlii2HL7E

იემენის კრიზისი – ჰუსიტებმა საუდის არაბეთის ორი აეროდრომი დრონებით დაბომბეს. ამით ჰუსიტებმა თაიზის პროვინციაში მშვიდობიან მოსახლეობაზე საუდის არაბეთის ხელმძღვანელობით მოქმედი კოალიციის მიერ მიტანილ იერიშს უპასუხეს, რომელსაც 9 ადამიანი ემსხვერპლა. ჰუსიტების განცხადებით, საუდელმა საჰაერო ძალებმა 2018 წლის დეკემბერში გაფორმებული ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმება დაარღვიეს. იემენში მეოთხე წელია სამოქალაქო ომი მიმდინარეობს.[1]

13 წლის ასაკში დაკავებული საუდელი ბიჭი სიკვდილით დასჯას გადაურჩა – ახლა მურთაჯა ქურეირისი 18 წლისაა და მას ბრალად ედებოდა 10 წლის ასაკში თავის აქტივისტ ძმასთან ერთად ყოფნა, რომელმაც ავამიას პოლიციის განყოფილებას მოლოტოვის კოქტეილი ესროლა. პატარა ქურეირისის კიდევ ერთი ბრალდება ის იყო, რომ თავისი ძმის დაკრძალვას დაესწრო. საერთო ჯამში, მას 13 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს. ქურეირისი ციხეს 2022 წელს დატოვებს, რადგან ამ დრომდე საპატიმროში გატარებული ვადა, მას საერთო სასჯელის ვადაში ჩაეთვალა.[2]

ნიგერიაში მომხდარ აფეთქებას მინიმუმ 30 ადამიანი ემსხვერპლა – შემთხვევა ქვეყნის ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში, ბორნოში მოხდა. დაშავებულია კიდევ 40 ადამიანი. ბომბები მაშინ გააქტიურდა, როდესაც გულშემატკივრები ფეხბურთის მატჩს ადევნებდნენ თვალს. მომხდარზე პასუხისმგებლობა დაჯგუფება „ბოკო ჰარამმა“ აიღო.[3]

ეგვიპტის ყოფილი პრეზიდენტი მოჰამედ მორსი სასამართლო დარბაზში გარდაიცვალა – მან მგრძნობელობა სასამართლოს განაჩენის გამოცხადების შემდეგ დაკარგა. ბრალდება ჯაშუშობას ეხებოდა. მორსი 67 წლის იყო. ის თანამდებობიდან 2013 წელს გადააყენეს. მას ბრალად ედებოდა დაჯგუფება „ჰამასთან“ და „ჰეზბოლასთან“ ერთად ციხიდან მასობრივი გაქცევის საქმეში მონაწილეობა. ექს-პრეზიდენტი გარდაცვალებიდან რამდენიმე საათში კაიროს აღმოსავლეთ ნაწილში დაკრძალეს. ხელისუფლებამ საჯარო დაკრძალვაზე უარი განაცხადა.[4]

ვენესუელის კრიზისი – ვენესუელა-კოლუმბიის საზღვარზე მომხდარ აფეთქებას 12 ადამიანი ემსხვერპლა. ინციდენტი დასახლებულ პუნქტში, სოფელ ბოკა-დე-გრიტაში მოხდა. უცნობმა პირებმა რამდენიმე ასაფეთქებელი მოწყობილობა აამოქმედეს. კოლუმბიის ხელმძღვანელობამ უკვე დააკავა ორი კაცი, რომლებმაც სამედიცინო დახმარების მიღების მიზნით საზღვარი უკანონოდ გადალახეს. გავრცელებული ინფორმაციით, აფეთქებები სხვადასხვა კრიმინალური დაჯგუფების შორის არსებულ დაპირისპირებებს უკავშირდება, რომლებიც საზღვრის გასწვრივ საწვავის კონტრაბანდით არიან დაკავებული.[5]

[1] Reuters; Yemen’s Houthis target two Saudi airports with multiple drone attacks; 15 June, 2019; available at: https://www.reuters.com/article/us-yemen-security-saudi-drone/yemens-houthis-target-two-saudi-airports-with-multiple-drone-attacks-idUSKCN1TG0M3?il=0

[2] CNN; Saudi teenager arrested at 13 spared from execution, source says; By Muhammad Darwish and Tamara Qiblawi; 16 June, 2019; available at: https://edition.cnn.com/2019/06/16/middleeast/murtaja-qureiris-saudi-teen-execution-intl/index.html

[3] BBC; Nigeria suicide blast kills 30 at video hall in Borno; 17 June, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-africa-48660150

[4] BBC; Egypt’s Mohammed Morsi: Ex-leader buried after court death; 18 June, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-48672096

[5] იმედის ახალი ამბები; ვენესუელა-კოლუმბიის საზღვარზე აფეთქებას 12 ადამიანი ემსხვერპლა; 19 ივნისი, 2019; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/109087/venesuelakolumbiis-sazgvarze-apetqebebs-12-adamiani-emskhverpla

ირანის გუშაგთა კორპუსზე თავდასხმას მსხვერპლი მოჰყვა – შემთხვევა ქვეყნის სამხრეთ-აღმოსავლეთით მოხდა, დაიღუპა 1 და დაშავდა 5 გუშაგი. ირანში ისლამური რევოლუციის 40 წლის იუბილეს აღნიშნავდნენ. მომხდარზე პასუხისმგებლობა სუნიტურმა დაჯგუფებამ „ჯაიშ-ალ-ადლი“ აიღო.[1]

ტერაქტები სომალიში – დანაღმული ავტომობილის აფეთქებას მსხვერპლი მოჰყვა. შემთხვევა ეთიოპიელი სამხედროების ბაზასთან მოხდა. ინციდენტის შედეგად 16 ეთიოპიელი სამხედრო დაიღუპა. ადგილობრივების განცხადებით, შემთხვევას რიგითი მოქალაქეებიც ემსხვერპლნენ. მომხდარზე პასუხისმგებლობა ტერორისტულმა დაჯგუფებამ „ალ შაბაბი“ აიღო.[2] კიდევ ერთი აფეთქება მოგადიშოს სავაჭრო ცენტრთან, რესტორნის სიახლოვეს მოხდა. ტერაქტს 11 ადამიანი ემსხვერპლა. აღნიშნულ აფეთქებაზეც პასუხისმგებლობა „ალ შაბაბმა“ აიღო.[3]

ნიგერიაში „ბოკო ჰარამის“ წევრებმა ორ კვირაში 60 ადამიანი მოკლეს – ძალადობა ქალაქ რანში მოხდა, საიდანაც დაჯგუფების წევრებმა ნიგერიელი სამხედროები განდევნეს და ტერიტორიაზე სრული კონტროლი დაამყარეს.[4]

თავდასხმას ნიგერიაში 26 ადამიანი ემსხვერპლა – ინციდენტი ზამფარის შტატში მოხდა. თავდამსხმელებმა ცეცხლი წაუკიდეს საცხოვრებელ სახლებს და მძევლები აიყვანეს.[5]

რუსეთში იეჰოვას მოწმეს 6-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯეს – დანიის მოქალაქეს, დენის კრისტენსენს ჟილეზნოდოროჟნის რაიონულმა სასამართლომ 6 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა. რუსეთში იეჰოვას მოწმეების საქმიანობა კანონითაა აკრძალული. 2016 წელს ორლოვის სასამართლომ იეჰოვას მოწმეები ექსტრემისტული ორგანიზაციების სიაში შეიყვანა.[6]

[1] Reuters; One guard dead, five hurt in attack as Iran holds anniversary; 2 February, 2019; available at: https://www.reuters.com/article/us-iran-attack/one-guard-dead-five-hurt-in-attack-as-iran-holds-anniversary-idUSKCN1PR04H?il=0

[2] Reuters; Suicide car bomb explosion in Somalia leaves casualties: police; 2 February, 2019; available at: https://www.reuters.com/article/us-somalia-blast/suicide-car-bomb-explosion-in-somalia-leaves-casualties-police-idUSKCN1PR0CM?il=0

[3] CBS News; Al-Shabab claims Mogadishu blast despite relentless U.S. air war in Somalia; 4 February, 2019; available at: https://www.cbsnews.com/news/al-shabab-mogadishu-attack-somalia-us-warns-americans-kenya-despite-airstrikes/

[4] Al Jazeera; Boko Haram killed dozens in Monday’s attack in Nigeria: Amnesty; 1 February, 2019; available at: https://www.aljazeera.com/news/2019/02/boko-haram-killed-dozens-monday-attack-nigeria-amnesty-190201163427289.html

[5] იმედის ახალი ამბები; ნიგერიაში თავდასხმას 26 ადამიანი ემსხვერპლა; 6 თებერვალი, 2019; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/95601/nigeriashi-tavdaskhmas-26-adamiani-emskhverpla

[6] იმედის ახალი ამბები; რუსეთში იეჰოვას მოწმეს 6-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯეს; 6 თებერვალი, 2019; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/95638/rusetshi-iehovas-motsmes-6tsliani-patimroba-miusajes

ვითარება ავღანეთში – ქვეყნის ჩრდილოეთით მდებარე სარ-ე-პულის პროვინციაში თალიბმა ექსტრემისტებმა რამდენიმე ბლოკპოსტზე მიიტანეს იერიში. თავდასხმების შედეგად 27 ავღანელი სამხედრო მოსამსახურე დაიღუპა. მომხდარზე პასუხისმგებლობა თალიბანმა აიღო.[1]

26 ავღანელი პოლიციელი და სახალხო ლაშქრის წევრი დაიღუპა აღმოსავლეთ ავღანეთში უსაფრთხოების ძალების საგუშაგოებზე განხორციელებული თავდასხმების შედეგად. ბაგდის პროვინციის ორ რაიონში თავდამსხმელებმა კოორდინირებული იერიშები წამოიწყეს 6 იანვარს. უსაფრთხოების ძალებმა 15-ზე მეტი თავდამსხმელის ლიკვიდაცია მოახდინეს. მომხდარზე პასუხისმგებლობა თალიბანმა აიღო.[2]

საახალწლო ზავის მიუხედავად აღმოსავლეთ უკრაინაში ჯარისკაცი მოკლეს – ოფიციალური კიევის ინფორმაციით, ერთი ჯარისკაცი დაიღუპა და ორი დაიჭრა დონბასში, უკრაინის ჯარებსა და სეპარატისტებს შორის მომხდარი შეტაკებების დროს. უკრაინის თავდაცვის სამინისტროს ინფორმაციით, სეპარატისტებმა 1-ელ იანვარს სამჯერ დაარღვიეს შეთანხმება ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ. უკრაინის ჯარებმა საპასუხო ცეცხლი გახსნეს და მოკლეს ერთი და დაჭრეს ოთხი სეპარატისტი. თავის მხრივ, სეპარატისტებმა ზავის დარღვევაში კიევი დაადანაშაულეს.[3]

ნიგერის არმიამ „ბოკო ჰარამის“ 300-მდე მებრძოლი გაანადგურა – ექსტრემისტების პოზიციებზე არმიამ იერიში ქვეყნის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში, ნიგერიის საზღვართან მიიტანა. ნიგერიის თავდაცვის სამინისტროში ასევე განაცხადეს, რომ სპეცოპერაციის დროს არმიას დანაკარგები არ აქვს. „ბოკო ჰარამი“ ისლამისტური დაჯგუფებაა, რომელიც ნიგერიის, ნიგერის, კამერუნისა და ჩადის ტერიტორიებზე მოქმედებს. 2015 წელს დაჯგუფებამ ერთგულება გამოუცხადა „ისლამურ სახელმწიფოს“.[4]

ბანგლადეშში ოპოზიციური პარტიისთვის ხმის მიცემის გამო ქალი ჯგუფურად გააუპატიურეს – ბანგლადეშის სასამართლომ 7 კაცი, მათ შორის მმართველი პარტიის ადგილობრივი ლიდერი, ჯგუფური გაუპატიურების ბრალდებით დააკავა. 4 შვილის დედა ირწმუნება, რომ ის ჯგუფურად გააუპატიურეს, რადგან მან ხმა ოპოზიციურ პარტიას მისცა. ქალზე ძალადობას მიტინგები და სოციალურ ქსელში დიდი კრიტიკა მოჰყვა. კაცებმა ბრალდება უარყვეს, პარტიის ლიდერი კი პარტიიდან გარიცხეს. ბანგლადეშში არჩევნები ქაოსის ფონზე ჩატარდა. ბოლო მონაცემებით დაპირისპირების დროს სულ მცირე 17 ადამიანი დაიღუპა.[5]

საუდელი ქალები განქორწინების შესახებ ცნობას მოკლე ტექსტური შეტყობინების სახით მიიღებენ – საუდის არაბეთის ხელისუფლებამ სასამართლოებს დაავალა, რომ ქალებს გაყრის შესახებ ცნობა მოკლე ტექსტური შეტყობინებით გაუგზავნონ. ეს წესი ე.წ. საიდუმლო განქორწინებების პრაქტიკას დაუსვამს წერტილს, როცა კაცს ამ გადაწყვეტილების მიღება მეორე ნახევრის საქმის კურსში ჩაუყენებლად, ერთპიროვნულად შეეძლო. ამჯერად ქალები უკვე ინფორმირებულები იქნებიან და ალიმენტის უფლებით სარგებლობაც შეეძლებათ. ეს წესი პრინც მუჰამედ ბინ სალმანის რეფორმების ფარგლებში ამოქმედდება. ამავე რეფორმის ფარგლებში, გასულ წელს ქალებს ავტომობილის მართვის უფლება მისცეს. ამას გარდა, მათ ფეხბურთის მატჩებზე დასწრებაც უკვე შეუძლიათ. თუმცა, კიდევ ბევრი რამ არის ისეთი, რასაც სამეფოში ქალები მეურვე კაცის თანხმობის გარეშე ვერ აკეთებენ. მაგალითად, ვერ იღებენ პასპორტს, ვერ მიდიან საზღვარგარეთ, ვერ ხსნიან საბანკო ანგარიშს, ვერ იკეთებენ გეგმურ ოპერაციას, ვერ თხოვდებიან.[6]

ეგვიპტეში კოპტურ ეკლესიაზე თავდასხმა მოხდა – ბომბი კაიროსთან ახლოს მდებარე ქრისტიანულ ტაძართან აფეთქდა. თავდასხმას ერთი პოლიციელი ემსხვერპლა, ორი კი დაშავდა. დაღუპული პოლიციელი ბომბის გაუვნებელყოფას ცდილობდა. თავდასხმაზე პასუხისმგებლობა არავის აუღია.[7]

ეგვიპტის პრეზიდენტმა ახლო აღმოსავლეთში ყველაზე დიდი ქრისტიანული კათედრალი და მეჩეთი ერთდროულად გახსნა – აბდელ ფატაჰ ალ-სისიმ ტაძარი და მეჩეთი ახალ ადმინისტრაციულ დედაქალაქში შობის ღამეს გახსნა. ის ტრადიციულად დაესწრო საშობაო ლიტურგიას და სიტყვით გამოსვლისას თავის თავს ექსტრემისტების წინააღმდეგ ქრისტიანების დამცველი უწოდა. მისი თქმით, ტაძრისა და მეჩეთის ერთდროულად გახსნა ერთიანობის შესახებ გზავნილია. „ჩვენ ვართ და ვიქნებით ერთი“, – თქვა მან. ტაძრის გახსნას ქრისტიანული მრევლი და პატრიარქი ესწრებოდნენ.[8]

[1] New York Times; Taliban attacks in northern Afghanistan kill 27 security officers; By Najim Rahim and Fahim Abed; 1^st January, 2019; available at: https://www.nytimes.com/2019/01/01/world/asia/afghanistan-attacks-taliban.html

[2] Radio Free Europe / Radio Liberty; At least 26 killed in Taliban attacks in western, eastern Afghanistan; 7 January, 2019; available at: https://www.rferl.org/a/taliban-attacks-security-posts-in-western-afghanistan-killing-21/29695327.html

[3] იმედის ახალი ამბები; საახალწლო ზავის მიუხედავად აღმოსავლეთ უკრაინაში ერთი ჯარისკაცი მოკლეს; 2 იანვარი, 2019; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/91716/saakhaltslo-zavis-miukhedavad-agmosavlet-ukrainashi-jariskatsi-mokles

[4] Daily Nation; Niger army kills at least 280 Boko Haram militants: ministry; 3 January, 2019; available at: https://www.nation.co.ke/news/africa/Niger-army-kills-at-least-280-Boko-Haram-militants–ministry/1066-4919334-vs6ndkz/index.html

[5] BBC; Bangladesh election: Gang rape suspects detained; 6 January, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-asia-46775833

[6] BBC; Saudi women to get divorce confirmation by text message; 5 January, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-46770612

[7] BBC; Egypt policeman killed defusing bomb near Coptic church; 6 January, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-46772729

[8] Reuters; Egypt’s Sisi opens mega-mosque and Middle East’s largest cathedral in New Capital; 6 January, 2019; available at: https://www.reuters.com/article/us-egypt-religion/egypts-sisi-opens-mega-mosque-and-middle-easts-largest-cathedral-in-new-capital-idUSKCN1P00L9

ნიგერის რესპუბლიკაში შეიარაღებულმა დაჯგუფებამ 15 გოგო გაიტაცა – ინციდენტი ქვეყნის სამხრეთ-აღმოსავლეთით, ნიგერიის საზღვართან ახლოს, დიფას რეგიონის ქალაქ ტოუმოურში მოხდა. ერთერთი ვერსიით, გოგოები დაახლოებით 50-კაციანმა შეიარაღებულმა დაჯგუფებამ გაიტაცა და ქალაქის ცენტრიდან 9 კილომეტრის დაშორებით მდებარე სოფელში გადამალა. 22 ნოემბერს, სავარაუდოდ ბოკო ჰარამის მებრძოლებმა ფრანგულ კომპანიაში დასაქმებული 8 ადამიანი მოკლეს.[1]

სირიის კრიზისი – სირიის ქალაქ ალეპოში მომწამვლელი ქლორის ჭურვებით 100 ადამიანზე მეტი დაზარალდა. აკრძალული იარაღის გამოყენების შედეგად 9 ადამიანი დაიღუპა. ქიმიური იარაღის გამოყენებაში სირიამ და რუსეთმა ამბოხებულები დაადანაშაულეს. გაეროს ცნობით, სირიაში ომის დაწყებიდან დღემდე ქიმიური იარაღი 30-ჯერ გამოიყენეს.[2]

სირიის პრეზიდენტმა ბაშარ ასადმა თანამდებობიდან 9 მინისტრი გადააყენა. თანამდებობები დატოვეს შსს, განათლების, უმაღლესი განათლების, წყლის რესურსების, ვაჭრობის, მშენებლობის, მრეწველობის, კავშირგაბმულობისა და ტურიზმის მინისტრებმა. ცნობილია, რომ შს მინისტრის პოსტს ბრიგადის გენერალი მუჰამედ ჰალედ რაჰმონი დაიკავებს. როტაციის მიზეზები უცნობია.[3]

ვითარება ავღანეთში – აშშ-ში ავღანეთის ელჩად ქალი დაინიშნა. ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც შეერთებულ შტატებში ავღანეთის ელჩად ქალი დაინიშნა. როია რაჰმანი ავღანეთში გამოცდილ დიპლომატად ითვლება. ის ადრე დიპლომატიურ მისიას ინდონეზიაში ასრულებდა. მისი წინამორბედი ავღანეთის ეროვნული უსაფრთხოების სამსახურში დანიშნეს.[4]

ფაჰარის პროვინციაში თალიბანი პოლიციელთა კოლონას დაესხა თავს. ინციდენტის შედეგად 20 სამართალდამცველი დაიღუპა. პროვინციის საბჭოს წევრის თქმით, ოთხი პოლიციელი, მათ შორის ფაჰარის პოლიციის უფროსის მოადგილე დაიჭრა.[5]

ქაბულის სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში, ქალაქ ღაზნისთან მომხდარი აფეთქების შედეგად სამი ამერიკელი სამხედრო დაიღუპა. ინციდენტის შედეგად ასევე დაშავდა სამი ამერიკელი სამხედრო და ერთი სამოქალაქო კონტრაქტით მყოფი ამერიკელი.[6]

ჰელმანდის პროვინციაში თალიბების პოზიციებზე ავია იერიში განხორციელდა. იერიშის შედეგად 16 თალიბი მებრძოლი დაიღუპა. ინციდენტს 16 მშვიდობიანი მოქალაქეც ემსხვერპლა. გავრცელებული ცნობით, დაღუპულთა შორის ქალები და ბავშვებიც არიან.[7]

ქაბულში შეიარაღებული პირები ბრიტანეთის უსაფრთხოების სამსახურის კერძო კომპანიას დაესხნენ თავს. ინციდენტის შედეგად სულ მცირე 10 ადამიანი დაიღუპა და 19 დაშავდა. მომხდარზე პასუხისმგებლობა თალიბანმა აიღო. შეიარაღებულ თავდასხმამდე ცოტა ხნით ადრე აფეთქება მოხდა. ავტომობილში დამონტაჟებული ბომბი უსაფრთხოების სამსახურის ბრიტანული კომპანიის „G4S“ შენობასთან მოხდა. აფეთქება იმდენად ძლიერი იყო, რომ ახლომდებარე მაღაზიები, საცხოვრებელი სახლები და ქარხნები დააზიანა. ამის შემდეგ კი კომპანიის შენობაში რამდენიმე შეიარაღებული პირი შეიჭრა და ცეცხლი გახსნა.[8]

სომალიში ტერორისტულ თავდასხმას 10 ადამიანი ემსხვერპლა – შემთხვევა ქვეყნის ცენტრალურ ნაწილში, მუდუგის რეგიონის ქალაქ გალკაიოში მოხდა. ალ-შაბაბის წევრებმა დანაღმული ავტომობილი სუფიზმის მიმდევართა ბანაკთან ააფეთქეს. დაღუპულთა შორის არიან სასულიერო პირები, მოზარდები და ქალები. ტერორისტული დაჯგუფება ალ-შაბაბი სომალიში თავდასხმებს ხშირად აწყობს; თუმცა, 2010 წლის შემდეგ დაჯგუფებამ ქვეყნის ძირითად ქალაქებზე კონტროლი დაკარგა. ალ-შაბაბის კონტროლი ამჟამად ვრცელდება მუდუგის რეგიონის მცირე დასახლებებზე, მაგრამ არა ქალაქ გალკაიოზე.[9]

იემენის კრიზისი – გაეროს მხარდაჭერილი იემენის სამშვიდობო მოლაპარაკებები სავარაუდოდ მომავალ კვირას შვედეთში გაიმართება. გაერო ცდილობს მხარეებს შორის მოლაპარაკებების რეჟიმი აღადგინოს. მოლაპარაკებები ამ თემაზე ბოლოს ჟენევაში სექტემბერში უნდა გამართულიყო, მაგრამ პროცესი ჩაიშალა. იემენში შეიარაღებული კონფლიქტი 2014 წლიდან მიმდინარეობს.[10]

ვითარება უკრაინაში – უკრაინის პრეზიდენტმა პეტრო პოროშენკომ საომარი მდგომარეობის გამოცხადებას მხარი დაუჭირა. უკრაინის შეიარაღებულ ძალებში სრული სამხედრო მზადყოფნა გამოცხადდა. უკრაინის რადამ ქვეყნის გარკვეულ რეგიონებში საომარი მდგომარეობის გამოცხადებას მხარი დაუჭირა. კერძოდ, საუბარია იმ ოლქებზე, რომლებიც რუსეთსა და დნესტრისპირეთის არაღიარებულ რესპუბლიკებს ესაზღვრება. სამხედრო მდგომარეობა 30 დღით გამოცხადდა. პარლამენტის მიღებულ დოკუმენტში წერია, რომ საპრეზიდენტო არჩევნები არ გადაიდება და 2019 წლის 31 მარტს ჩატარდება.

25 ნოემბერს რუსეთის ფედერალური უსაფრთხოების სამსახურის სასაზღვრო კონტროლის კატარღებმა  ქერჩის სრუტეში უკრაინულ ხომალდებს ცეცხლი გაუხსნეს, დაიჭრა ერთი ადამიანი. უკრაინის სამხედრო საზღვაო ძალების გიურზას კლასის დაჯავშნული ხომალდები ქერჩის სრუტისკენ დილით გადაადგილდებოდნენ. მათი მისია დანარჩენი სამი უკრაინული ხომალდის გამაგრება იყო, რომლებიც იმავე მიმართულებით დილის შვიდ საათზე გავიდნენ. რუსეთმა ეს საზღვრის დარღვევად და პროვოკაციად შეაფასა. უკრაინული მხარე ირწმუნება, რომ საარტილერიო კატერები – „ბორდიანსკი“ და „ნიკოპოლი“, ასევე საბუქსირე გემი „იანი კაპუ“ ოდესის პორტიდან მარიუპოლში გეგმურად გადადიოდნენ, რის შესახებაც წინასწარ იყო ცნობილი. რუსულმა გემმა კი ბუქსირი დააზიანა. უკრაინის საგარეო უწყებაში აცხადებენ, რომ რუსეთმა გაეროს საზღვაო წესი დაარღვია. ქერჩის სრუტე სამოქალაქო გემებისთვის უსაფრთხოების მიზნით დაიკეტა.[11]

[1] Reuters; Armed men kidnap 15 girls in southeastern Niger; 24 November, 2018; available at: https://www.reuters.com/article/us-niger-kidnapping/armed-men-kidnap-15-girls-in-southeastern-niger-mayor-idUSKCN1NT09O?il=0

[2] Reuters; Scores poisoned in Aleppo gas attack, Syria and Russian blames rebels; By Ellen Francis; available at: https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-syria-aleppo/more-than-100-injured-in-aleppo-in-insurgent-gas-attack-syrian-state-media-idUSKCN1NU0AM?il=0

[3] Syrian Arab News Agency; President al-Asad issues decree on Cabinet reshuffle; 26 November, 2018; available at: https://sana.sy/en/?p=152109&fbclid=IwAR2wp0mA2I2bdMxNjRp7mUT4TS60RcRo7GhCCYEBEpGBLg7yT4EQVozj-eY

[4] 1 TV News; Afghanistan appoints first female ambassador to US; 24 November, 2018; available at: http://www.1tvnews.af/en/news/afghanistan/36541-afghanistan-appoints-first-female-ambassador-to-us

[5] იმედის ახალი ამბები; ავღანეთში თალიბანის თავდასხმას სულ ცოტა 20 პოლიციელი ემსხვერპლა; 26 ნოემბერი, 2018; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/86975/avganetshi-talibanis-tavdaskhmas-sul-tsota-20-politsieli-emskhverpla

[6] Fox News; 3 US service members killed in Afghanistan roadside bomb blast; deadliest incident this year; By Lucas Tomlinson, Ryan Gaydos; 28 November, 2018; available at: https://www.foxnews.com/world/3-us-service-members-killed-in-afghanistan-roadside-bomb-blast-officials-say

[7] Pajhwor Afghan News; 32 killed, half of them civilians, in Helmand airstrike; By Zainullah Stanikzai; 28 November, 2018; available at: https://www.pajhwok.com/en/2018/11/28/32-killed-half-them-civilians-helmand-airstrike

[8] Euronews; Kabul: Taliban attack on British security compound kills at least 10; By Darin Graham; 29 November, 2018; available at: https://www.euronews.com/2018/11/29/kabul-taliban-attack-on-british-security-compound-kills-at-least-10

[9] Al Jazeera; Somalia: Sufi scholar, followers killed in al-Shabab attack; 26 November, 2018; available at: https://www.aljazeera.com/news/2018/11/somalia-sufi-scholar-followers-killed-al-shabab-attack-181126053348923.html

[10] Reuters; Prospects grow for Yemen talks in Sweden next week; By Mohammed Ghobari; 29 November, 2018; available at: https://www.reuters.com/article/us-yemen-security/yemens-peace-talks-to-start-in-sweden-next-week-british-envoy-idUSKCN1NY0UB?il=0

[11] იმედის ახალი ამბები; პოროშენკომ საომარი მდგომარეობის გამოცხადებას მხარი დაუჭირა; 26 ნოემბერი, 2018; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/86954/poroshenkom-saomari-mdgomareobis-gamotskhadebas-mkhari-dauchira

უკრაინაში არმიის სრული სამხედრო მზადყოფნა გამოცხადდა; 26 ნოემბერი, 2018; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/86965/ukrainashi-armiis-sruli-samkhedro-mzadkopna-gamotskhadda

უკრაინის რადამ რუსეთთან მოსაზღვრე რეგიონებში საომარი მდგომარეობა გამოაცხადა; 26 ნოემბერი, 2018; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/87113/ukrainis-radam-rusettan-mosazgvre-regionebshi-saomari-mdgomareoba-gamoatskhada

ვითარება ავღანეთში – რუსეთის საგარეო უწყების ინფორმაციით, 9 ნოემბერს ავღანეთის მთავრობისა და თალიბანის წარმომადგენლები ერთმანეთს რუსეთში შეხვდებიან. საერთაშორისო სამშვიდობო მოლაპარაკებებზე მიწვეულნი არიან აშშ-ის, ინდოეთის, ირანის, ჩინეთის, პაკისტანისა და ცენტრალური აზიის ხუთივე რესპუბლიკის წარმომადგენლები.[1]

ქვეყნის მასშტაბით ავღანეთის ეროვნული უსაფრთხოების ძალების მიერ ჩატარებულ სპეცოპერაციას თალიბანის 34 წევრი ემსხვერპლა. 8 სამხედრო და 99 სპეცოპერაციის დროს განადგურდა ბომბების დასამზადებელი ობიექტი, ხელნაკეთი ასაფეთქებელი მოწყობილობები და ოთხი თავდაცვითი საბრძოლო პოზიცია.[2]

ირანის საზღვართან მდებარე ფაჰრანის პროვინციაში თალიბანის წევრები ავღანეთის აღმოსავლეთ სახელისუფლებო ძალების წარმომადგენლებს დაესხნენ თავს. ინციდენტის შედეგად 20 ჯარისკაცი დაიღუპა. მანამდე თალიბებმა ავღანეთის ცენტრალურ ნაწილში სამხედრო ბაზა დაიკავეს.[3]

ბაღდადში ტერაქტების სერია მსხვერპლით დასრულდა – საერთო ჯამში ბაღდადის სხვადასხვა ადგილას ხუთი აფეთქება მოხდა. სამიზნე შიიტებით დასახლებული უბნები, მოედნები და მაღაზიების მიმდებარე ტერიტორიები იყო. ტერაქტების შედეგად 6 ადამიანი დაიღუპა. თავდასხმებზე პასუხისმგებლობა არავის აუღია.[4]

იემენის კრიზისი – ზღვისპირა ქალაქ ჰოდეიდაში, 3-4 ნოემბერს საჰაერო და საარტილერიო თავდასხმებს 150-ზე მეტი ადამიანი ემსხვერპლა. დაღუპულთა უმეტესობა მებრძოლი იყო. სამხედრო კონფლიქტი იემენში 2014 წლიდან მიმდინარეობს. ბოლო პერიოდში მხარეები სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი საპორტო ქალაქ ჰოდეიდასთვის იბრძვიან, რაც ქვეყანაში ჰუმანიტარული ტვირთის შეტანას უშლის ხელს.[5]

პაკისტანში „თალიბანის მამად“ წოდებული სასულიერო ლიდერი მოკლეს – მაულანა სამი ულ-ჰაქი მშობლიურ ქალაქ რავალპინდში მოკლეს. ოჯახის წევრების ინფორმაციით, მას თავს დაესხნენ. თავდასხმის მოტივი უცნობია. სასულიერო ლიდერის დაკრძალვას ათასობით ადამიანი დაესწრო, მათ შორის მაღალი თანამდებობის პოლიტიკოსები და სასულიერო პირები.[6]

ეგვიპტეში ავტობუსს, რომელსაც ქრისტიანები გადაჰყავდა, ცეცხლი გაუხსნეს – ინციდენტი ელ-მინიას პროვინციაში მოხდა. დაიღუპა 7 და დაშავდა 14 ადამიანი. ქრისტიანები ნათლობის ცერემონიიდან ბრუნდებოდნენ.[7] თავდასხმაზე პასუხისმგებლობა ისლამურმა სახელმწიფომ აიღო.[8] თავდასხმაში მონაწილე პირებს პოლიციამ მინიას პროვინციის დასავლეთით, უდაბნოში მიაკვლია. 19 ისლამისტი სამხედრო პოლიციასთან შეტაკებისას დაიღუპა.[9]

ეგვიპტის ქალაქ ისმაილიას სამხედრო ტრიბუნალმა 8 ექსტრემისტს, რომელთაც 14 სამხედრო იმსხვერპლეს, სიკვდილით დასჯა მიუსაჯა – ამას გარდა, 32 პირს სამუდამო პატიმრობა, ხოლო 2 ბრალდებულს – 15 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს. ისინი ტერორისტული დაჯგუფება „ვილაიათ სინას“ მებრძოლები არიან. დაჯგუფება ისლამური სახელმწიფოს ერთერთი განშტოებაა.[10]

ნიგერიაში თავდასხმას 15-ზე მეტი ადამიანი ემსხვერპლა – ინციდენტი ბორნოს შტატის რამდენიმე სოფელში მოხდა. სავარაუდოდ, ბოკო ჰარამის 200-მდე შეიარაღებული მებრძოლი სოფლებს თავს დაესხა. თვითმხილველების თქმით, თავდასხმის დროს ადგილობრივები სოფლებიდან გაიქცნენ და შესაძლოა მდინარეში დაიხრჩვნენ.[11]

[1] იმედის ახალია ამბები; ავღანეთის მთავრობისა და თალიბანის წარმომადგენლები ერთმანეთს რუსეთში შეხვდებიან; 04 ნოემბერი, 2018; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/83984/avganetis-mtavrobisa-da-talibanis-tsarmomadgenlebi-ertmanets-rusetshi-shekhvdebian

[2] Xinhua net News; 34 militants killed in fresh Afghan operations; 03 November, 2018; available at: http://www.xinhuanet.com/english/2018-11/03/c_137579490.htm

[3] Reuters; Taliban attack Afghan government post near Iran border, killing 20 troops; 06 November, 2018; available at: https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-attack/taliban-attack-afghan-government-post-near-iran-border-killing-20-troops-idUSKCN1NB103

[4] Al Arabiya; Blasts across Baghdad kill six people, say sources; 05 November, 2018; available at: http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2018/11/05/Blasts-across-Baghdad-kill-six-people-say-sources.html

[5] The Independent; Yemen war: 150 killed over weekend as Saudi-led airstrikes pound rebel areas; By Harriet Agerholm; 04 November, 2018; available at: https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/yemen-war-deaths-saudi-arabia-rebels-hodeida-air-strikes-a8617231.html

[6] BBC; Pakistan: Cleric known as Taliban father killed; 02 November, 2018; available at: https://www.bbc.com/news/world-asia-46075972

[7] Reuters; Militants kill seven Christians returning from baptism in Egypt; By Nadine Awadalla; 02 November, 2018; available at: https://www.reuters.com/article/us-egypt-security/seven-killed-in-egypt-attack-on-bus-bound-for-coptic-monastery-archbishop-idUSKCN1N71L8?il=0&fbclid=IwAR21APaqkygqN9pQydKUKKECPqYJuHBJ9xB_AlWbyJhtUJqPE_BmoAfF3QU

[8] Al Jazeera; Egypt: Deadly attack on bus near Coptic Christian monastery; 02 November, 2018; available at: https://www.aljazeera.com/news/2018/11/egypt-deadly-attack-bus-headed-coptic-christian-monastery-181102134431364.html

[9] BBC; Coptic Christian attack: Egypt police kill 19 attackers; 04 November, 2018; available at: https://www.bbc.com/news/world-africa-46090104

[10] იმედის ახალი ამბები; ეგვიპტეში რვა ექსტრემისტს სიკვდილი მიუსაჯეს; 07 ნოემბერი, 2018; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/84545/egvipteshi-rva-eqstremists-sikvdili-miusajes

[11] Channels TV; Cleric, nine others killed as Boko Haram attacks Borno villages; 01 November, 2018; available at: https://www.channelstv.com/2018/11/01/cleric-14-others-killed-as-boko-haram-attacks-borno-villages/

ნიგერიაში „ბოკო ჰარამის“ მებრძოლებმა ჰუმანიტარული ორგანიზაციის თანამშრომელი მოკლეს – წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის ინფორმაციით, ჰაუვა მოჰამედ ლიმანი მედდასთან, ელის ლოშკასთან ერთად, 1-ელ მარტს გაიტაცეს. კომიტეტის კიდევ ერთი წევრი საიფურ ჰუსეინ აჰმად ხოსრა, რომელიც რადიკალებმა მათთან ერთად აიყვანეს მძევლად, სექტემბერში მოკლეს.[1]

ნიგერიაში მუსლიმებსა და ქრისტიანებს შორის დაპირისპირებას 60-მდე ადამიანი ემსხვერპლა – შემთხვევა ჩრდილოეთ ნიგერიაში, კადუნას შტატში მდებარე ბაზარში მოხდა, სადაც მუსლიმ და ქრისტიან მუშებს შორის დაპირისპირება ერიკების რიგში შელაპარაკებით დაიწყო. მომხდართან დაკავშირებით 22 ადამიანი დააკავეს. კადუნა მძაფრი ბრძოლის ადგილია მუსლიმებსა და ქრისტიანებს შორის. შტატი გაყოფილია – მუსლიმები ძირითადად ჩრდილოეთით ცხოვრობენ, ქრისტიანები – სამხრეთით. ვითარება განსაკუთრებით დაძაბულია 2001 წელს შარიათის შემოღების შემდეგ.[2]

კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში ებოლას ვირუსით 24 ადამიანი დაიღუპა – ქვეყანაში, ერთი კვირის განმავლობაში ებოლას 33 შემთხვევა აღირიცხა, საიდანაც 24 ფატალური შედეგით დასრულდა. 2018 წლის ივლისის შემდეგ ებოლას 211 შემთხვევაა დაფიქსირებული, საიდანაც ფატალური შედეგით 138 შემთხვევა დასრულდა.[3]

კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში მეამბოხეებმა 15 ადამიანი მოკლეს და ათობით ბავშვი გაიტაცეს – შემთხვევა უგანდის საზღვართან მდებარე ქალაქ ბენიში მოხდა. მემაბოხეები ებოლასთან ბრძოლის ცენტრში შეიჭრნენ. ადგილობრივი პოლიციის ცნობით, თავდასხმა მოკავშირე დემოკრატიული ძალების მეამბოხეებმა განახორციელეს.[4]

ვითარება ავღანეთში – ყანდაარის პროვინციაში გავლენიანი მაღალჩინოსანი, კერძოდ კი პოლიციის უფროსი აბდულ რაზექი მოკლეს. სროლა უსაფრთხოების საკითხზე მიმდინარე შეხვედრის დროს მოხდა. სროლისას გუბერნატორი  და შეხვედრაში მონაწილე ორი ამერიკელი სამხედრო დაიჭრა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდა ავღანეთში ნატოს მისიის ხელმძღვანელი გენერალი სკოტ მილერი, რომელიც უვნებლად გადარჩა. თავდასხმაზე პასუხისმგებლობა თალიბანმა აიღო.[5]

20 ოქტომბერს ავღანეთში საპარლამენტო არჩევნები გაიმართა. არჩევნებში 2500 კანდიდატი მონაწილეობდა. არჩევნების საბოლოო შედგები 20 დეკემბერს გამოცხადდება. ქაბულის ჩრდილოეთით, რამდენიმე საარჩევნო უბანთან აფეთქება მოხდა. ინციდენტებს ადგილი მინიმუმ 3 ლოკაციაზე ჰქონდა, თუმცა მათ ხმის მიცემის პროცესზე გავლენა არ მოუხდენია.[6]

ნანგარჰარის პროვინციაში, აჩინის დასახლებაში დანაღმულ გზაზე აფეთქდა ავტომობილი, რომლითაც ადგილობრივები გადაადგილდებოდნენ.[7]

ბალხის პროვინციიდან არჩევნების 4 დამკვირვებელი გაიტაცეს. მოგვიანებით მათი ცხედრები მაზარი-შარიფში იპოვეს. პასუხისმგებლობა მომხდარზე არავის აუღია.[8]

ჰერათის პროვინციაში მომხდარ თავდასხმას ნატოს მისიის ჯარისკაცი ემსხვერპლა. სამხედრო მოსამსახურეს ცეცხლი ავღანეთის უსაფრთხოების ძალების წარმომადგენელმა გაუხსნა. მომხდარზე პასუხისმგებლობა თალიბანმა აიღო.[9]

ერაყის ქურთისტანში საპარლამენტო არჩევნებში მმართველმა ქურთისტანის დემოკრატიულმა პარტიამ KDP გაიმარჯვა – მასუდ ბარზანის პარტიას 45 ადგილი ერგო; მასთან კოალიციაში მყოფმა ქურთისტანის პატრიოტულმა კავშირმა – 21. ქურთისტანის პარლამენტში 111 ადგილია, საიდანაც 11 მანდატი უმცირესობებისთვისაა გამოყოფილი.[10]

ერაყში დანაღმული ავტომობილი აფეთქდა – ჩრდილოეთ ერაყში, ქალაქ ქაოარაში ავტომობილის აფეთქებას 4 ადამიანი ემსხვერპლა, 15 კი დაიჭრა. ავტომანქანა ბაზარსა და რესტორანს შორის ხალხმრავალ ადგილას გააჩერეს და შემდეგ ააფეთქეს. მომხდარზე პასუხისმგებლობა არავის აუღია.[11]

[1] BBC; Boko Haram faction kills second aid worker in Nigeria; 16 October, 2018; available at: https://www.bbc.com/news/world-africa-45871361

[2] BBC; Nigeria’s Kaduna state: 55 dead after row at market; 21 October, 2018; available at: https://www.bbc.com/news/world-africa-45930407

[3] Al Jazeera; DR Congo: Ebola claims 24 lives in one week; 16 October, 2018; available at: https://www.aljazeera.com/news/2018/10/dr-congo-ebola-claims-24-lives-week-181016061932750.html

[4] VOA News; Congo rebels kill 15, abduct kids in Ebola outbreak region; 21 October, 2018; available at: https://www.voanews.com/a/rebels-kill-congolese-army-health-workers-fighting-ebola/4622429.html

[5] Reuters; Top Afghan police chief killed in shooting, U.S. general unhurt; By Ismail Sameem, Hamid Shalizi; 18 October, 2018; available at: https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-security/top-afghan-official-killed-in-shooting-u-s-general-unhurt-idUSKCN1MS1WF?il=0

[6] Arab News; 19 dead, 170 injured after multiple blasts rock Kabul in election day violence; 20 October, 2018; available at: http://www.arabnews.com/node/1390841/world

[7] Al Jazeera; Afghanistan: Radside bomb blast kills 11 in Nangarhar’s Achin; 21 October, 2018; available at: https://www.aljazeera.com/news/2018/10/afghanistan-roadside-bomb-blast-kills-11-nangarhar-achin-181021093503900.html

[8] Press News Agency; Dead bodies of 4 election observers found in Mazar Sharif City; 21 October, 2018; available at: https://www.khaama.com/dead-bodies-of-4-election-observers-found-in-mazar-sharif-city-06201/

[9] The Defence Post; NATO Afghanistan mission service member killed in possible insider attack in Herat province; By Joanne stocker; 22 October, 2018; available at: https://thedefensepost.com/2018/10/22/afghanistan-nato-resolute-support-service-member-killed-herat-province/

[10] იმედის ახალი ამბები; ერაყის ქურთისტანში საპარლამენტო არჩვენბეის შედეგები ცნობილია; 22 ოქტომბერი, 2018; ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://imedinews.ge/ge/msoflio/82208/erakis-qurtistanshi-saparlamento-archevnebis-shedegebi-tsnobilia

[11] Al Jazeera; Iraq: Deadly car bomb hits market near Mosul; 23 October, 2018; available at: https://www.aljazeera.com/news/2018/10/iraq-car-bomb-blast-kills-wounds-15-mosul-181023080243163.html