დაიჯესტი. მსოფლიოში მიმდინარე ახალი ამბების ქრონიკა. 8-15 მაისი, 2019

ვითარება ერაყში – აშშ-სა და ირანს შორის ურთიერთობის დაძაბვა ერაყზეც აისახება. აშშ-ის სახელმწიფო მდივანმა მაიკ პომპეომ ბერლინში ვიზიტი გააუქმა და ერაყში ჩავიდა. ვაშინგტონმა ცენტრალურიო სარდლობის რეგიონში ავიამზიდი „აბრაამ ლინკოლნი“ გააგზავნა, რამაც თეირანის გაღიზიანება გამოიწვია.[1] აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა მთავრობის ყველა მუშაკს, რომელიც არ მუშაობს საგანგებო მიმართულებით, ერაყის დატოვება დაავალა; გადაწყვეტილება, რომელიც საელჩოს და ირბილის საკონსულოს თანამშრომლებსაც ეხება, ასევე, დაკავშირებულია ირანთან დაძაბულობის ზრდასთან.[2] მოკავშირეებთან კონსულტაციების შემდეგ, ერაყში სამხედრო მისია დროებით შეწყვიტა გერმანიამ. მიზეზად, აშშ-სა და ირანს შორის დაძაბულობა დასახელდა. იგივე მიზეზით, ერაყში სამხედრო საწვრთნელი მისია შეაჩერა ნიდერლანდებმაც.[3]

პაკისტანში აფეთქებას 9 ადამიანი ემსხვერპლა – ინციდენტი ლაჰორში მოხდა. თვითმკვლელმა ტერორისტმა თავი სუფისტების სამლოცველოსთან აიფეთქა. აფეთქების შედეგად დაღუპულთა შორის 5 პოლიციელია.[4]

კუბის ხელისუფლებამ ჰომოფობიის საწინააღმდეგო ყოველწლიური მარში გააუქმა – ქვეყნის სექსუალური განათლების ნაციონალურმა ცენტრმა ხელისუფლებას ახალი საერთაშორისო დაძაბულობის წარმოქმნაში დასდო ბრალი. აღნიშნული გადაწყვეტილება აქტივისტებმა გააპროტესტეს.[5] აკრძალვის მიუხედავად, ლგბტ თემის წარმომადგენლებმა და მათმა მხარდამჭერებმა ჰავანაში მსვლელობა მაინც მოაწყვეს, რის დროსაც პოლიციასთან შეტაკება მოხდა. სამართალდამცველებმა აქციის რამდენიმე მონაწილე დააკავეს.[6]

ქაბულში ცნობილი ქალი ჟურნალისტი და პარლამენტის მრჩეველი მოკლეს – მინა მანგელი პოლიტიკაში წასვლამდე რამდენიმე პოპულარული გადაცემის წამყვანი იყო. მას სახლთან ახლოს 11 მაისის დილას ესროლეს. პოლიციამ გამოძიება დაიწყო.[7]

იემენის კრიზისი – ჰუსიტი ამბოხებულები საკვანძო სტრატეგიული პორტის დასატოვებლად ემზადებიან. ჰოდეიდას პორტის დატოვება, 2018 წლის დეკემბერში მიღწეული ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების პირველი შედეგია. ჰოდეიდას პორტის დატოვების შემდეგ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ჰუმანიტარული დახმარების მიწოდება გახდება შესაძლებელი. იემენის სამოქალაქო ომში, რომელიც უკვე 4 წელია გრძელდება, 7 ათასამდე ადამიანი დაიღუპა.[8]

ირანში რამადანის დროს კაცებს ქალებისთვის შეხედვა აეკრძალათ – ირანის სასამართლომ ქვეყანაში რამდენიმე შეზღუდვა დააწესა. მათ შორის, მარხვის პერიოდში ქუჩაში ჭამის ან მანქანაში ხმამაღლა მუსიკის მოსმენის შემთხვევაში, ირანის მოქალაქეები დაისჯებიან. წესების დარღვევის შემთხვევაში, შესაძლოა, მოქალაქეებს პატიმრობაც დაემუქროთ.[9]

„ისლამური სახელმწიფო“ სავარაუდოდ ინდოეთში დამკვიდრდა – „The Times“ წყაროზე დაყრდნობით აცხადებს, რომ „ისლამური სახელმწიფოს“ მებრძოლებმა ქაშმირში ბაზა ააშენეს. ტერორისტებსა და ინდოელ სამხედროებს შორის შეტაკებისას, ტერორისტებმა სამხედროები დახოცეს და ტეროტორიას ვილაიეთ ინდია დაარქვეს. ინდოეთის სამართალდამცავი ორგანი აცხადებს, რომ ეს ყველაფერი პროპაგანდაა და „ისლამურ სახელმწიფოს“ კვლავ აღდგენის საშუალება არ აქვს.[10]

[1] BBC; US Secretary of State Pompeo visits Iraq amid Iran tensions; 8 May, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-us-canada-48195747

[2] Al Jazeera; US orders non-emergency government employees to leave Iraq; 15 May, 2019; available at: https://www.aljazeera.com/news/2019/05/orders-emergency-government-employees-leave-iraq-190515081039448.html

[3] US News; German, Dutch military suspend training operations in Iraq amid US-Iran tensions; 15 May, 2019; available at: https://www.usnews.com/news/world/articles/2019-05-15/german-armed-forces-suspend-training-ops-in-iraq-on-regional-tensions

[4] BBC; Pakistan Data Darbar: Bomber kills nine outside Sufi shrine in Lahore; 8 May, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-asia-48197260

[5] BBC; Cuba cancels annual Conga Against Homophobia march; 8 May, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-latin-america-48199835

[6] BBC; Cuba gay activists arrested at pride march in Havana; 12 May, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-latin-america-48242255

[7] CNN; Mina Mangal, Afghan journalist, killed in Kabul; By Ehsan Popalzai, Jennifer Hauser and Eliza Mackintosh; 12 May, 2019; available at: https://edition.cnn.com/2019/05/12/middleeast/mina-mangal-killed-kabul-intl/index.html

[8] Yemen war: Houthi withdrawal from Hudaydah met by mistrust; 11 May, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-48237445

[9] The Telegraph; Men ordered not to look at women during Ramadan in Iran as hardliners tighten control amid nuclear deal row; 11 May, 2019; By Ahmed Vahdat; available at: https://www.telegraph.co.uk/news/2019/05/11/men-ordered-not-look-women-ramadan-iran-hardliners-tighten-control/

[10] The Times; ISIS claims a foothold in India after killing troops; 13 May, 2019; available at: https://www.thetimes.co.uk/edition/world/isis-claims-a-foothold-in-india-after-killing-troops-w6kshz2ww

დაიჯესტი. მსოფლიოში მიმდინარე ახალი ამბების ქრონიკა. 1-7 აპრილი, 2019

ერდოღანის პარტიამ სტამბოლსა და ანკარაში არჩევნები წააგო – მიუხედავად ამისა, მთელი ქვეყნის მასშტაბით, გამარჯვება მაინც „სამართლიანობისა და განვითარების“ პარტიას დარჩა. ერდოღანმა აღნიშნა, რომ ქვეყნის მთავარი მიზანი ეკონომიკის გაძლიერება, განვითარების შენარჩუნება და დასაქმების გაზრდა იქნება.[1]

უკრაინის საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტური ზელენსკიმ მოიგო – მსახიობს მხარი ამომრჩეველთა 30.24%-მა დაუჭირა. მეორე ადგილზე მოქმედი პრეზიდენტი პოროშენკო გავიდა ხმების 15.95%-ით. არჩევნების მეორე ტური 21 აპრილს გაიმართება.[2]

პაკისტანელმა მეგობრების გასართობად ცეკვაზე უარის გამო ცოლს რკინის მილით სცემა – შემთხვევა ლაჰორში მოხდა. ახალგაზრდა კაცი და მისი მეგობარი დააკავეს. მაინ ფაისალმა ცოლს ჯერ რკინის მილი ჩაარტყა, შემდეგ კი თმა დაუწვა. ახალგაზრდა ქალის დახმარებაზე პოლიციამ და კლინიკებმა უარი თქვეს. მას შემდეგ კი, რაც საქმე გახმაურდა, კაცი დააკავეს. ბრალდებულმა თავი იმით იმართლა, რომ ნარკოტიკული ნივთიერებების თრობის ქვეშ იყო და არაფერი ახსოვს.[3]

ავღანეთში მორიგი თავდასხმა მოხდა – ამჯერად პროვინცია ბადღისში „თალიბანის“ ასობით მებრძოლი შეიჭრა. დაღუპულია, სულ მცირე, 20 ადამიანი. „თალიბანის“ მხრიდან 30-მდე მებრძოლი დაიღუპა. შეიარაღებული თავდასხმა ოთხი სხვადასხვა მიმართულებიდან განხორციელდა და თავდამსხმელებმა ხუთი საკონტროლო-გამშვებ პუნქტი აიღეს.[4]

საუდის არაბეთში ქალთა უფლებადამცველები ისევ დააკავეს – 7 დაკავებულს შორის ორი ასევე აშშ-ის მოქალაქეცაა. დაკავებულები ბლოგერები არიან. მათ თებერვლიდან მოგზაურობის უფლება უკვე შეზღუდული ჰქონდათ. დაკავებულები იმ 10-კაციანი ჯგუფის წევრები არიან, რომელიც საუდის არაბეთში ქალთა შეზღუდულ უფლებებს აპროტესტებს.[5]

[1] BBC; Turkey Local Election: Setback for Erdogan in big cities; 1 April, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-europe-47764393

[2] UNIAN Info; CEC announces official results of first round of presidential elections in Ukraine; 7 April, 2019; available at: https://www.unian.info/politics/10507722-cec-announces-official-results-of-first-round-of-presidential-elections-in-ukraine-video.html

[3] Dunya News; Medical report of woman tortured by her husband in Lahore reveal injuries; 29 March, 2019; available at: https://dunyanews.tv/en/Pakistan/484632-Medical-report-of-woman-tortured-by-her-husband-Lahore-reveal-injuries

[4] Al Jazeera; Taliban kills Afghan security forces in massive Badghis attack; 4 April, 2019; available at: https://www.aljazeera.com/news/2019/04/taliban-kill-afghan-security-forces-massive-badghis-attack-190404155048831.html

[5] BBC; Saudi Arabia arrests seven including US citizens; 5 April, 2019; available at: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-47826106